woensdag 31 oktober 2018

Verder verzilverd

Alle beurzen maken pas op de plaats, na de forse rally van de afgelopen uren. Ik ben naar de zijlijn gegaan, heb nu geen posities meer. Ik kijk het even aan.

Verzilveren

Het herstel van de AEX vanmorgen liep vast op de bovenkant van de gap. Dit koersgat (ook wel koershiaat genoemd)  ligt tussen 514,44 (de high van vorige week dinsdag) en 518,70 punten (de low van vorige week maandag). 

Ook de DAX en de CAC40  hebben  de bovenkant van hun gaps aangetikt. Om wat van de winsten veilig te stellen heb ik de Long-posities AEX, DAX en CAC geheel verzilverd.


Herstel strategie

Met mijn huidige posities zet ik in op een herstelstrategie, zeker nu de steile dalende trends breken of onder druk staan.  Verder hebben veel belangrijke aandelen hun lange termijn bodems/steunniveaus bereikt, zoals Royal Dutch, waarin ik vanmorgen voorbeurs een Turbo Long heb gekocht. Verder bespreek ik hieronder alle grote beurzen die recent succesvol een belangrijke steun hebben getest, waarin ik posities heb, dan wel adviseer. Eerst Royal Dutch, dat recent de steun 27 heeft getest en nu weer kan herstellen.
 

 Vrijwel alle beurzen zijn in de flinke daling serieus oversold geraakt. Dit signaleert dat de markten te hard in te korte tijd zijn gedaald, waardoor een rebound waarschijnlijk wordt. In de recente uitverkoop is op veel beurzen de steun genaderd. Juist deze combi, oversold en belangrijke steun in de buurt, maakt een herstel mogelijk. Bent u korte termijn belegger en speculatief ingesteld, dan bieden de lage koersen wellicht kansen.
Met nog ruim twee weken te gaan in de Slimste Belegger-turbocompetitie, heb ik mijn strategie aangepast en op een opwaartse draai ingericht, ik zit op dit moment vooral in Turbo’s Long. Wie is er nou niet op zoek naar de ultieme klapper om de top van de ranglijsten te bereiken? Morgenavond (donderdag)  in de online Slimste Masterclass bespreek ik samen met Nico Inberg onze strategie voor de komende 2 weken. Deelname aan het webinar is gratis, u dient zicht wel te registeren: https://www.onlineseminar.nl//webinar/23306/masterclass-slimste-belegger-royce-tostrams-en-nic/
Hieronder bespreek ik enkele beurzen met de juiste combi, oversold en belangrijke steun in de buurt, waardoor een herstel mogelijk is.

De Nederlandse beurs (AEX-index) beweegt zijwaarts tussen steun 506,05 (bodem van 20 juli 2015) en weerstand 576,90 (gevormd op 27 juli).
De Franse beurs (CAC40 index in Parijs) heeft binnen het zijwaarts gericht koerspatroon de steun op 4.995,07 (bodem van 1 september 2017) bereikt.
De beurs van Brussel (Bel 20 index) heeft binnen de dalende trend de lange termijn steun 3.384,68 (bodem van 11 november 2016) bereikt.
De Nasdaq 100 index, de kleinere Amerikaanse technologiebeurs, heeft binnen de dalende trend de steun 6.539,86 (bodem van 3 mei) bereikt. Ook de Nasdaq 100 index is oversold, de RSI is nu voor de 3e keer in korte tijd de 30-puntenzone genaderd.

Wall Street (Dow Jones index) vormt een lagere top onder de voormalige bodem. Deze oude steun fungeert thans als nieuwe weerstand. Zolang de koers hieronder blijft, oogt het technische beeld negatief. Er ligt steun op 23.997,21 (bodem van 28 juni).
 
De S&P 500 index (Wall Street) is de steun 2.594,62 (bodem van 3 mei) genaderd.


Kopers winnen terrein

De aandelenbeurzen lijken wereldwijd even op adem te komen van de forse koersdalingen van de afgelopen weken. Ik zie  dat verkopers de strijd momenteel niet meer winnen.

AEX index

Voor de Nederlandse beurs betekent dit dat de steunzone rond 506 punten op basis van het weekslot nog altijd niet gesneuveld is. Vanaf dit niveau kan de index de komende tijd wat gaan herstellen, of op zijn minst stabiliseren.
De kracht van het herstel zal uitwijzen of dit een lange termijn bodem kan worden of dat we slechts te maken hebben met een tijdelijke opleving.
De bovenkant van de steile dalende fase van de afgelopen weken staat rond 515 punten vandaag onder druk.
In een eventueel herstel heeft de AEX nog te maken met de recente gap (binnen de rode cirkel). Het herstel van de AEX van medio vorige week liep vast op de onderkant van de gap.
Dit koersgat (ook wel koershiaat genoemd) in de rode cirkel, ligt tussen 514,44 (de high van vorige week dinsdag) en 518,70 punten (de low van vorige week maandag). Houd die 518,70 dus goed in de gaten.
Mocht de index overtuigend boven die 518,70 breken, dan ligt in eerste instantie een herstel richting de top van medio oktober rond 533,43 punten binnen de mogelijkheden.


Deze week barst het cijferseizoen in volle hevigheid los en staat er een aantal interessante bedrijven op de agenda. Zo is vanochtend Air France met cijfers gekomen en zullen morgen de zwaargewichten Arcelor Mittal, ING en Royal Dutch Shell hun boeken openen.
Ik bekijk vast even kort de technische plaatjes van de betreffende aandelen.

Air France-KLM

Air France-KLM laat sinds eind augustus een gematigd dalende trend zien. Toppen en bodems lopen voor een groot deel in elkaar over, wat aangeeft dat verkoopdruk erg beperkt is.
Aan de vlakke moneyflow-indicator valt af te lezen dat er ondanks de dalende trend per saldo geen geld aan het aandeel wordt onttrokken.
Het lijkt daarom slechts een kwestie van tijd voordat de dalende fase opwaarts wordt verlaten en een nieuwe opgaande beweging wordt ingezet.
De top van augustus is dan rond €9,37 het eerste koersdoel, maar hogere niveaus sluit ik zeker niet uit.


Arcelor Mittal

Het technische beeld van staalgigant Arcelor Mittal is onlangs flink verzwakt. De doorbraak onder de koersbodems van de afgelopen maanden heeft ruimte vrijgemaakt voor een grotere koersdaling.
De tussenliggende steun rond €20,98 is nu bereikt en het aandeel lijkt ook even op adem te komen. Deze consolidatie lijkt echter slechts een tijdelijke onderbreking van een daling richting de lange termijn steun rond €17,72, de bodem van medio 2017.
De oude koersbodems vormen rond €24,00 nu de eerste weerstand. Zolang de koers hieronder beweegt, blijft het technische plaatje zwak.


ING

ING weet al langere tijd niet te overtuigen. Het aandeel beweegt overduidelijk in een dalende trend en heeft al verschillende steunniveaus zien sneuvelen.
Op korte termijn is wel wat stabilisatie zichtbaar, maar van een herstel is nog geen sprake. De dalende trend heeft ruimte richting €9,35, de bodem van augustus 2016.
Alleen als ING de dalende trend weet te verlaten en boven de voorliggende koersbodem weet terug te keren, zal het technische beeld wat opklaren.
De moneyflow-indicator geeft aan dat er nog steeds sprake is van uitstroom van kapitaal.


Royal Dutch Shell

Oliemaatschappij Royal Dutch Shell beweegt al sinds mei binnen een ruime neutrale bandbreedte.
De onderkant van deze bandbreedte is recent weer getest. Vanaf de steun van €27,00 weet het aandeel nu wat op te veren.
Ik verwacht dat het aandeel een herstel in kan zetten richting de bovenkant van de bandbreedte rond de weerstand van €31,60. Hier ligt tevens de oude top van april 2002.
Enkel een doorbraak en slotstand onder de steun van €27,00 zal de recente verbeteringen neutraliseren en ruimte vrijmaken voor een diepere correctie.

dinsdag 30 oktober 2018

Enkele portefeuille aanpassingen

Ik kocht net een Turbo Long Allianz, het aandeel beweegt zijwaarts tussen 180,02 (bodem van 7 september) en 197,50 (top van 27 september). Deze neutrale bandbreedte is voor speculanten ruim genoeg om te traden met Turbo's. Ik verkocht mijn Turbo Long AMG (zie onder de eerste grafiek). Verder heb ik de helft van mijn Turbo's Long  DAX verkocht.




 




Het technische plaatje van AMG nadert weerstand 41,32 (gevormd op 24 september). Ik verzilver de 
Turbo Long AMG.  


Voorzichtig omhoog

Hoewel ik nog erg behoedzaam ben, denk ik ik dat we voorzichtig een bodem in de aandelenbeurzen leggen. Mijn Turbo-portefeuille, die voor circa 50% Long zit, breid ik vandaag voorbeurs uit met een Long Bel 20 index, nu de beurs van Brussel (nog wel binnen de dalende trend) de steun  3.384,68 (bodem van 11 november 2016) heeft bereikt. Lees verder onder de grafiek.





 Overal op de beurzen lijkt het onderliggende sentiment licht te verbeteren. Op de AEX worden nu voorzichtig de contouren van een bodem gelegd. Op de korte termijngrafiek zien we in het termijnverloop van de AEX nog wel lagere toppen, maar de steun lijkt stand te houden.
De omgevingsfactoren ogen verdeeld. De moneyflow van de Nederlandse beurs geeft aan dat de uitstroom van kapitaal is opgedroogd.Daar staat tegenover dat de Advance/Decline ratio van de Nederlandse beurs nog steeds zeer zwak is, wat aangeeft dat het draagvlak nog erg dun is.
Kortom, het oogt allemaal een beetje minder negatief, wellicht wordt een bodem gevormd, maar de bodem is nog niet uitgehard.

Dalende trend

De Nederlandse beurs vormt nog steeds lagere toppen. Hoewel de AEX op korte termijn lijkt te stabiliseren, is de neerwaartse trend intact.
De voormalige steun rond 533,43 (top van 17 oktober) fungeert als nieuwe weerstand. Zolang de koers hier op af ketst, blijft het technische beeld zwak. De steun op 506,05 (bodem van 20 juli 2015) is redelijk sterk.


Vlakke geldstroom

De moneyflow indicator van de Nederlandse beurs blijft per saldo vlak liggen. Dit geeft aan dat de kapitaalstromen in evenwicht zijn. Dit is opvallend, aangezien de AEX de afgelopen vier weken een sterk dalende verloop aftekent.
Dit proces, een dalende AEX en een vlakke moneyflow, geeft aan dat er geen sprake was van uitstroom van kapitaal.


Geen draagvlak

De verder verzwakkende Advance/Decline ratio van de Nederlandse beurs signaleert dat het draagvlak van de beurs nog steeds afbrokkelt. Onder de oppervlakte van de markt geeft dit aan dat het aantal stijgers sterk afneemt, terwijl het aantal dalers fors toeneemt.
Deze zogenaamde Breadth indicator geeft hiermee aan dat het draagvlak van de beurs (ter ondersteuning van de opmars) afzwakt.


Uitleg moneyflow

De moneyflow indicator van de AEX geeft de onderliggende geldstromen van de Nederlandse beurs weer. In de berekening van deze indicator worden de beursomzetten op het Damrak en het koersgedrag cumulatief verwerkt.
Een stijgende moneyflow duidt op de instroom van vers kapitaal. Een dalende moneyflow geeft aan dat er geld aan de markt wordt onttrokken. Een zijwaarts tenderende moneyflow geeft aan dat de geldstromen in evenwicht zijn.

Uitleg A/D ratio

De Advance/Decline ratio, ook hoog/laag verhouding genoemd, wordt dagelijks berekend op basis van het verschil tussen het aantal stijgers en het aantal dalers. Zodra er meer winnaars zijn, zal de Advance/Decline ratio oplopen.
In het tegenovergestelde geval laat deze indicator een daling zien. Doorgaans is de Advance/Decline ratio een leading indicator, die vooruit loopt op de actuele marktontwikkelingen.

De Advance/Decline ratio, geeft doorgaans een goede indruk van het draagvlak in de markt. Een dalende indicator geeft aan dat het draagvlak in de markt zwak is.
Dit duidt er op dat een stijgende beurs minder waarschijnlijk is. Een stijgende indicator geeft aan dat er wel draagvlak in de markt is voor een stijgende beurs.
Uiteraard blijf ik ook op Twitter de markten actief voor u volgen.

maandag 29 oktober 2018

Beleggen versus dobbelen

Ik leidt regelmatig uit reacties af dat er een misverstand is over mijn korte termijn speculaties (in de Slimste) versus mijn lange termijn visie.

1)    Mijn korte termijn posities in de Slimste Belegger hebben doorgaans  een beleggingshorizon van enkele uren tot maximaal één of twee dagen. Je mag hieruit dus geen beleggingsvisie afleiden, dit is puur dobbelen. Bovendien in competitieverband van de Slimste Belegger. Zo zat ik donderdag Short maar draaide vrijdag naar Long, met slechts 50% van de portefeuille.
2)    Mijn beleggingsvisie is minimaal één jaar tot langer.  Deze is dus defensief en niet speculatief.  Hierin neem ik geen posities in derivaten, enkel direct in aandelen of ETF’s.  Behoud en groei van vermogen is het primaire doel.



AEX stampt steun stevig aan

Ook vanmorgen (maandagochtend) ging het er hard aan toe, met opnieuw een schuiver onder de steun 506. Maar net als vrijdag werd de koersval gedempt. Kopers lijken rond 500 klaar te staan om weer in te stappen, dat gebeurde vrijdag ook al. Op korte termijn zit ik een beetje long, maar ik blijf voorzichtig. Ik denk wel dat op korte termijn  de Nederlandse beurs rijp wordt voor herstel, zeker nu de AEX steun rond 506 goed wordt aangestampt.

Wereldwijd kregen de beurzen afgelopen vrijdag opnieuw een flinke tik, waarmee de winsten van een dag eerder bijna geheel verdampten. Vooral tech had het zwaar.
Bij ons wist de Nederlandse beurs vrijdag echter een groot deel van de ochtendverliezen in te lopen. Wat op korte termijn verlichting kan geven, is de forse oversoldconditie van de AEX index, nu de RSI opnieuw naar de 30-zone is gezakt.

Voor een technisch analist is het belangrijk de vraag-aanbod processen onder de oppervlakte van de markt, goed in kaart te brengen. Het huidige sentiment wordt vooral gekenmerkt door een zeer hoge volatiliteit, met grote uitslagen van de koersen. Het enorme verschil tussen het hoogste punt van afgelopen week (527,49) en het laagste punt (500,45) is illustratief hiervoor.

Kooigevecht

Ik heb dit hier al eens eerder beschreven, de strijd tussen kopers en verkopers is soms een kooigevecht met veel gooi- en smijtwerk. Voor een technisch analist is dit interessant, want de koerspatronen die gevormd worden geven veel informatie over de conditie van de markt.
Vooral of er verandering in het sentiment optreedt. Er zijn op dit moment enkele gematigd positieve signalen op de AEX, die signaleren dat de ondertoon langzaam ten goede draait. Maar laten we de negatieve signalen niet vergeten, de strijd is dus nog niet gestreden.

Positieve signalen:

  • De steun rond 506 punten is sterk en heeft zich nu meerdere malen bewezen.
  • Een doji, die vaak voorkomt op draaipunten van de markt.
  • De AEX is sterk oversold, in combinatie met positieve divergentie op de RSI.
  • Het 9-jarige stijgende trendkanaal is intact.


Negatieve signalen:

  • Korte dalende trendje is intact.
  • De forse gap van begin vorige week ligt nog zwaar op de maag.


Sterke steun

De AEX-val van vrijdagochtend dik onder de 506-punten steun, is goed opgevangen. Na een zeer zwakke opening werd de AEX in de loop van vrijdag door koopjesjagers weer opgepakt, waardoor de index kon herstellen. Hoewel de AEX met verlies de dag uitging, wist de index rond het hoogste punt van de dag te sluiten.
Aanvankelijk werd tijdens de beurssessie massaal verkocht, waarbij de AEX zelfs even dik onder de steun zakte. De AEX heeft vrijdag zowel de opening- als de slotstand in de hoogste regionen van de dag neergezet. Dit koersverloop herkennen we als een zogenaamde Doji, die vaak op een draaipunt van de markt voorkomt. https://www.tostrams.nl/grafieken/10.gif


Dragon Fly Doji

De AEX heeft rond de steun 506 een ommekeerpatroon gemaakt, die op een draai in het sentiment kan wijzen. Ik herken een Dragon Fly Doji, waarbij de opening en het slot nagenoeg gelijk zijn en bovendien rond het high van die dag liggen.

Deze Doji, die uit de Candlestick-familie komt, illustreert de overgave van de verkopers. Op de dag van de Doji wordt er hevige strijd geleverd tussen vraag en aanbod. Eerst komen de verkopers aan bod, maar naarmate de koersen dalen, keren de kopers terug. Uiteindelijk zijn de laatste de overwinnaars, waardoor de index rond het hoogste punt van de dag afsluit.

Waarschijnlijk is toen iedereen die had willen verkopen, inmiddels uitgestapt, waardoor de aanbodzijde van de markt op gegeven moment leeg was. Tijdens de sessie vrijdag draaide het sentiment en werd er weer gekocht, mogelijk vooral door  lange termijn beleggers.
Vergeet niet dat hier (rond 506) de onderkant van de lange stijgende trend uit 2009 ligt. Uiteindelijk sloot de AEX op 507,52. Dat was tegen het hoogste punt van die dag aan, maar ook rond het startpunt van die dag.

https://www.tostrams.nl/grafieken/doji.gif

Onderzoek naar de Dragon Fly Doji

Volgens de Amerikaanse beurshandelaar en technisch analist Thomas Bulkowski, die  zeer uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar koerspatronen kan een Dragon Fly Doji belangrijke informatie over een mogelijke  trendreversal (=draai in de markt) geven. In zijn boek  Encyclopedia of Candlestick Charts  bespreekt hij de statistieken van dit patroon. Hij waarschuwt wel dat de eerst een breakout moet worden afgewacht, anders is de betrouwbaarheid van de Dragon Fly Doji slechts  50%.

Oversold

De RSI van de AEX (onderste helft van de grafiek) geeft op dit moment een matige oversold conditie (licht uitverkocht) aan. De RSI (Relative Strength Index) vergelijkt de kracht van recente koersstijgingen met die van de laatste koersdalingen. Hiermee kunnen soms uitverkochte (oversold) condities blootgelegd worden.
Deze situatie treedt op bij waarden onder 30, zoals nu. Let op, hieraan kunnen geen directe koop- of verkoopsignalen ontleend worden, want een aandeel in een sterke dalende trend kan soms wekenlang oversold blijven. En de trend van de AEX is nog steeds sterk neerwaarts gericht.
Het gaat bij de RSI vooral om divergenties (afwijkingen) tussen het koersverloop en de indicator zelf. Deze situatie treedt op nu de koers nog lagere bodems vormt, terwijl de RSI al hogere bodems begint te vormen. Dat zijn vaak signalen van een aankomende trendverandering. Deze stituatie (oversold + positieve divergentie) treedt nu op.
https://www.tostrams.nl/grafieken/10-rsi.gif


Dalende trend

Zolang de AEX-index niet lukt uit correctieve (dalende) trendje van de afgelopen drie weken te breken, blijft het technische plaatje kwetsbaar. Het patroon met lagere toppen en bodems sinds eind juli is intact.

Gap

Technisch heeft de AEX in een eventueel herstel nog te maken met de onderkant van de recente gap (binnen de rode cirkel). Het AEX herstel van donderdag liep vast op de onderkant van de gap. Dit koersgat (ook wel koershiaat genoemd) in de rode cirkel, ligt tussen 514,44 (de high van dinsdag) en 518,70 punten (de low van maandag).
Zolang de AEX-index het koersgebied van de  gap niet weet te overschrijden, blijft het technische plaatje zwak. Zoals eerder gezegd: het is een dubbeltje op zijn kant en het leed is nog niet geleden.

https://www.tostrams.nl/grafieken/10.gif

vrijdag 26 oktober 2018

Nog steeds short


Ik krijg veel vragen over mijn shorts. De belangrijkste reden is dat de AEX duidelijk oversold is (RSI lager dan 30), begeleid door positieve divergentie.



Weer long

Vanmorgen 3 Turbo's long ingeslagen, zie de uitleg hieronder. 

De Nederlandse beurs (AEX-index) stampt de steun 506,05 nogmaals aan. 



De Franse beurs (CAC40 index in Parijs) veert op vanaf de steun 4.933,77.


De Duitse beurs (DAX index in Frankfurt) kan wat herstellen tot aan de gap.

 

donderdag 25 oktober 2018

Strijd nog niet gestreden

Ook vandaag blijf ik voorzichtig, de strijd voor een beursbodem is nog niet gestreden. Ik zit short in de VIX, die begint nu weer te stijgen, dus dat levert verlies op. De AEX test vandaag opnieuw de bodem 506, ik vind het te vroeg om long aandelen te gaan.

Beurs blijft behoedzaam
Het steunniveau van 506,05 punten wordt gevormd door enkele belangrijke koersbodems van de afgelopen twee jaar. Hier ligt ook de top van medio 2015.
Pas indien de AEX hier opveert wordt een pullback-scenario voltooid. Vooralsnog blijft de beurs volatiel en de richting neerwaarts. De beurs blijft behoedzaam en van serieuze bodemvorming is thans nog geen sprake.

Europese paniekbarometer op weerstand

De onrust op de Europese beurzen heeft ervoor gezorgd dat de  Europese paniekbarometer, de VIX index, fors is gestegen. Daarbij is de VIX op de toppen van de afgelopen maanden gestuit, maar er niet boven uitgebroken.
Dit wijst erop dat de onrust onder Europese beleggers thans binnen de veilige bandbreedte blijft.
Per saldo beweegt de  Europese VIX index zijwaarts, tussen 11,46 (de bodem van 27 juli) en 22,28 punten (de top van 29 mei).
Indien de VIX opwaarts buiten de neutrale bandbreedte breekt is de schade niet te overzien.


Gap

Ook het AEX-herstel van donderdag liep vast op de onderkant van de recente gap. Dit koersgat in de grafiek, afgebakend met de rode cirkel, ligt tussen 514,44 (de high van dinsdag) en 518,70 punten (de low van maandag).
Het hoogste punt van gisteren lag rond 513,64 punten.
Zolang het de AEX-index niet lukt het koersgebied van de gap te overschrijden, blijft het technische plaatje zwak. Zoals gezegd: het is een dubbeltje op zijn kant en het leed is nog niet geleden.



Lange termijn stijgende trendkanaal

Inmiddels is de AEX sinds de top van 576,90 punten van 27 juli ruim 12% gedaald. Daarbij is de AEX teruggevallen op de opgaande lijn vanaf 2009, aan de onderkant van het lange termijn stijgende trendkanaal.
De bodemlijn vanaf het low net onder 200 punten in 2009, ligt nu rond 500-506 punten. Deze markeert de onderkant van de uptrend en lijkt de recente koersval te stutten.
Technisch geeft het lange technische beeld van de AEX vanaf 2009 aan dat elke correctie van betekenis op een hoger niveau is opgevangen. De correctie van 2011/2012 bodemde rond 256 punten. De daaropvolgende correctie in de zomer van 2016 bodemde rond 378.
De recente correctie lijkt voorlopig te bodemen rond 506 punten. Het patroon met hogere bodems, van 256 naar 378, gaf aan dat beleggers op steeds hogere niveaus instappen en/of bijkopen.
Indien de steun rond 506,05 punten standhoudt, wordt de opgaande lijn met dus weer een hogere bodem gevalideerd. Ook hier is het dus afwachten.
https://www.tostrams.nl/grafieken/10aexweek-m2.gif

Beste periode van het jaar ligt voor ons

Er is heel veel onderzoek gedaan naar seizoenseffecten. Daaruit blijkt dat historisch bezien in oktober de beste beursperiode van het jaar start. De beurswijsheid 'sell in May and remember be back in september' is daar een uitdrukking van.
Dit onderzoek geeft aan dat in de periode tussen eind september en april  de beste beleggingsmaanden van het jaar liggen.
Maar bedenk ook dat oktober berucht is om zijn grote correcties, zoals zwarte maandag (19 oktober 1987), zwarte dinsdag (29 oktober 1929), zwarte donderdag (24 oktober 1929) en zwarte vrijdag (13 oktober 1989). Dit zijn de dagen met de grootste beursdalingen op één dag.
Opvallend is dat deze alle vier in de maand oktober plaatsvonden. Daar zouden we zwarte woensdag van 24 oktober 2018 aan toe kunnen voegen.
Elke lange termijn defensieve belegger zou nu, aan het begin van de beste beursperiode van het jaar, kunnen overwegen in te stappen of bij te kopen.

Recente correctie past binnen bandbreedte voorgaande correcties

Dit zijn alle voorgaande (+10%) correcties sinds 2009:
  • In 2011 daalde de AEX van 374 naar 256, een daling van 31,5%.
  • In 2015 daalde de AEX van 510 naar 378, een daling van 26%.
  • In 2018 daalde de AEX van 576 naar 506, een daling van 12%.
Stel dat de huidige correctie doorzet, maar binnen de lange termijn uptrend (dus rond of boven 506) wordt opgevangen, dan blijft de schade beperkt tot maximaal circa 12%.
Het valt op dat de huidige correctie duidelijk binnen de bandbreedte van alle vorige correcties valt. Bovendien zien we dat de correcties over een langere periode de neiging hebben om procentueel steeds beperkter in omvang te worden.

Onrust neemt wat af: Short VIX

De Europese VIX index is op de bovenkant van de neutrale bandbreedte gestuit. Dit wijst erop dat de onrust onder Europese beleggers waarschijnlijk niet verder toeneemt.Ik gok met een Turbo Short op een daling van de E-VIX.


Even zijlijn opzoeken

Met mijn Turboportefeuille ga ik even naar de zijlijn, ik heb het merendeel van de (short) posities verkocht. Ik ga niet long, daarvoor oogt alles te negatief. Wellicht dat ik na een klein herstel weer shorts oppak. Ik zie wel, voorlopig blijven de beurzen onrustig.

De inktzwarte woensdag op Wall Street zet het al broze sentiment in Europa verder onder druk. De Nasdaq maakte de slechtste sessie sinds 2011 door, maar ook de andere Amerikaanse beursindices verloren gisteren procenten tegelijk.
Beleggers in de VS maken zich zorgen over de winstontwikkeling van veel beursfondsen, maar ook over aanhoudende handelsspanningen en afnemende economische groei. Verder zorgt de media-aandacht over explosieve pakketjes, die naar ex-president Obama, de Clintons en nieuwszender CNN zijn gestuurd, voor nervositeit.
In Europa spelen Italiaanse perikelen en de ontwikkelingen rond Brexit een rol. Hieronder bekijk ik onder meer de AEX, DAX, Dow, de Nasdaq100 en de euro/dollar.

Zwak herstel AEX

Het AEX-herstel van gisterenochtend was van korte duur. Na een sterke opening werd de AEX woensdagochtend door winstnemingen weer weggedrukt. Technisch liep de AEX vast op de onderkant van de recente gap. Dit koersgat in de grafiek, afgebakend met de rode cirkel, ligt tussen 514,44 (high van dinsdag) en 518,70 (low van maandag). Het hoogste punt van gisteren lag rond 515,52.
Zolang het de AEX-index niet lukt uit het correctieve (dalende) trendje van de afgelopen drie weken te breken, blijft het technische plaatje negatief. Het patroon met lagere toppen en bodems sinds eind juli, was al een teken van verkoopdruk, maar de laatste weken lijkt de neerwaartse trend naar onderen te versnellen. Dat betekent dus dat de verkopers steeds eerder en in grotere haast afscheid van hun stukken nemen.
Vooralsnog neem ik geen duidelijke signalen van serieuze bodemvorming waar. Nu de steun 506,05 (bodem van 20 juli 2015) onder druk staat, is er risico voor een daling onder de psychologische 500-puntengrens.

Lagere toppen AEX: rood licht

De AEX-index had eerder met de doorbraak onder de recente koersbodem rond 533,91 punten de dalende fase gevalideerd. Het technisch beeld blijft zwak zolang de AEX-index lagere toppen vormt. De steun 506,05 komt zelfs in gevaar.


DAX zet dalende trend voort

De Duitse beurs zakte onder de bodems van september en oktober, waarmee de dalende trend wordt gevalideerd. Er ligt pas steun op 10.402,60 (bodem van 2 december 2016).


Dow Jones verzwakt

De Dow zakte woensdag onder de bodem van 15 augustus rond 24.965,77. De volgende steun ligt in de zone 23.344,52. De Dow Jones-index vormde al een lagere top onder de voormalige septemberbodem (blauwe stippellijn). Zolang de koers hieronder blijft, oogt het technische beeld negatief.


Ook tech onderuit

De Nasdaq 100 index, de kleinere Amerikaanse technologiebeurs, knalde woensdag onder de steun op 6.950,23 (bodem van 28 juni). Hierna wordt 6.322,60 (bodem van 6 april). Het volgende neerwaartse koersdoel.


Euro/dollar (korte termijn) zakt weg

De EUR/USD-koers heeft de herstelfase afgebroken, hetgeen verkoopdruk weergeeft. De steun ligt rond 113,12 (bodem van 5 juli 2017). De EUR/USD-koers laat al enkele maanden een wisselvallig koersverloop zien tussen 113,12 en 118,11 (top van 8 juni).
EUR/USD beweegt, ondanks oplevingen, in een zwakke trend. Het technische plaatje van de EUR/USD blijft zwak zolang het patroon van lagere toppen en bodems intact blijft.


Euro/dollar (korte termijn) zakt weg

Het herstel van de EUR/USD-koers strandde op de 200-dagenlijn (glooiende rode doorlopende lijn), die bovendien een dalend verloop laat zien. Dit bevestigt de zwakke technische conditie.

woensdag 24 oktober 2018

Geen longs meer

In de loop van de dag heb ik mijn Turboportefeuille volledig naar onderen ingericht. De enige Turbo Long die ik had (AirFrance), heb ik verkocht, aangezien het beurssentiment verder verpieterde. De long-kansen komen heus nog wel, ook deze 'Slimste competitie'.  Ik heb mijn shorts verder uitgebreid, met posities ArcelorMittal en AEX. Technisch liep de AEX vanmorgen vast op de onderkant van de recente gap. Dit koersgat in de grafiek, afgebakend met de rode cirkel, ligt tussen 514,44 (high van dinsdag) en 518,70 (low van maandag). Het hoogste punt van vanmorgen lag rond 515,52, waarna ik een turbo short AEX (1e grafiek hieronder) heb aangeschaft. De turbo short ArcelorMittal (2e grafiek hieronder) heb ik ingenomen omdat de zeer sterke steun rond 23,80-24 is gebroken. Mocht de beurs morgen eventueel gaan bodemen, dan zit ik natuurlijk wel volledig scheef.


Nieuwe posities

Hoewel ik short blijf zitten heb ik in het kader van portefeuilleonderhoud wel wat aanpassingen gedaan.

Ten eerste een Long Air France gekocht, nu een perfecte pull back is afgerond.  Daarnaast is de Short AEX verkocht, nu de AEX weer de 511 aantikte. Deze heb ik omgeruild voor een short AMX omdat deze meer neerwaarts potentieel biedt. Hieronder achtereenvolgens de grafieken van AirFrance, de AEX en de AMX





Ik blijf short zitten


Het herstel op de aandeelnbeurzen van vanmorgen (vlak na de opening) was van korte duur. De  AEX loopt zich vast op de onderkant van de recente gap (binnen de rode cirkel).  Nu de AEX-index niet lukt uit correctieve (dalende) trendje van de afgelopen weken te breken, blijft het technische plaatje negatief. Het patroon met lagere toppen en bodems sinds eind juli, was al een teken van lichte verkoopdruk, maar de laatste dagen lijkt de dalende trend naar onderen te versteilen. Ik zien nog geen reden mijn short posities weg te doen. Ook niet de long in de onrustbarometer de euro-VIX. 
 Dat neemt niet weg dat we slechts 5 AEX-punten van de cruciale steun 506 verwijderd zijn. Dus veel ruimte heb ik niet om mijn shorts te benutten. Kortom, ik zie een spannend verloop tegemoet.

dinsdag 23 oktober 2018

Duitse beurs verzwakt

De  Duitse beurs (DAX index) toont de volgende zwakke signalen, die een short rechtvaardigen:
  • vormde lagere top onder de septemberbodem.
  • breekt nu onder  bodem medio oktober
  • hervat dalende trend

Olieprijs zakt te ver weg

De Olieprijs (Brent) verzwakt te veel nu de steun 78,69 (bodem van 18 oktober) breekt, hierna wordt 75,64 het volgende neerwaartse koersdoel. Ik vindt het te veel verzwakken en sluit de Turbo Long. Het verlies wordt te groot.

maandag 22 oktober 2018

AEX krult neerwaarts

De AEX-index heeft met de doorbraak onder de laatste koersbodem rond 533,91 punten de dalende fase gevalideerd. Deze neerwaartse doorbraak is gevalideerd met de recente opleving. Deze heeft binnen de neerwaartse fase, heft een lagere top opgeleverd onder die voormalige steun (533,91). Deze oude steun fungeert thans dus als nieuwe weerstand. Zolang de koers hieronder blijft, oogt het technisch beeld negatief. Ik koop een Turbo Short AEX. Vanmorgen had ik al een Turbo Long op de Europese VIX, vanwege de stijgende onrust (VIX: 2e grafiek)

Voorzichtig begin

Vandaag is de eerste dag van de Slimste.  Vooralsnog onder een matig gesternte. Want ik zie even geen longkansen in aandelen, of liever gezegd ik vertrouw het niet.  Gaat de beurs weer omhoog, dan moet je Long. Gaat ie dalen, dan juist Short. Wie het weet mag het zeggen, de AEX staat op het midden van het kruispunt. Ik kijk even de kat uit de boom. Ik zie wel een kans in grondstoffen, zie hieronder. Ik ga ook long in onrust. Het hyperventilerende gedrag van  de beurzen en met name van Wall Street  illustreert mijns inziens de risico's.

De Olieprijs (Brent) zakt naar de oude bodems en vormt nu een eerste steun 79,23 (bodem van 12 oktober). Deze zg pullback geeft me een kans voor een turbo Long. De olieprijs kan nu naar 86,74 (top van 3 oktober). 
 

De Europese VIX index veert op en vormt hogere bodem binnen de neutrale bandbreedte. Dit wijst erop dat de onrust onder Europese beleggers weer toeneemt.

donderdag 18 oktober 2018

Laatste dag

Geen positie is ook een positie heb ik ooit geleerd, maar omdat dit de laatste dag van de testweek is leg ik 1 positie in, Signify (v.h. Philips Lightening). Signify heeft een serie met lagere toppen afgebroken, hierdoor komt het aandeel er wat beter bij te liggen. Er is bijna 18% potentieel tot aan weerstand 25,61 (gevormd op 14 juni).

 

Lichten AEX nog niet op groen

Op korte termijn beoordeel ik het koersverloop van de AEX nog steeds als zwak. Op basis van de meerjarige trend (vanaf 2009) is de opwaartse trend echter nog geheel intact, terwijl het koersverloop van de afgelopen twee jaar zijwaarts is.
Met deze drie verschillende visies op zich kunt u niet zoveel. Maar voor een lange termijn belegger is het nu van belang dat te wachten tot al deze drie trends in dezelfde richting wijzen. Technisch is het voor een lange termijn belegger van belang dat alle lichten op groen staan.
Vandaag bekijk ik van de Nederlandse beurs zowel de meerjarige, als de middellange en de korte termijn ontwikkelingen. Verder pas ik op de AEX het Triple Screen Trading model (TTS) toe.

Actie: Meerjarig verloop Nederlandse beurs

Op bijgaande AEX grafiek is te zien dat er sprake is van een duidelijke positieve trendmatige ontwikkeling. Dat kan geconcludeerd worden uit bovenstaande overwegingen. Maar dat blijkt ook uit de trendlijnen en trendkanalen.
De bodemlijn vanaf het low net onder 200 punten in 2009, markeert de onderkant van een lange termijn stijgend trendkanaal. Dit geeft aan dat een volgende bodem rond of boven 506 punten waarschijnlijk wordt.

Conclusie: het dominantie 9-jarige stijgende trendkanaal van de AEX is nog intact. Defensieve lange termijn beleggers met posities in de markt, kunnen op dips bijkopen.


Countertrend: Nederlandse beurs middellange termijn

De AEX-index vertoont in de afgelopen twee jaar een min of meer zijwaarts verloop tussen 506,05 punten (de top van 20 juli 2015) en 576,90 punten (gevormd op 27 juli 2018).
Omdat er binnen deze neutrale bandbreedte lagere toppen worden gevormd, zien we dat de verkoopdruk nog niet uit de markt is verdwenen.
We adviseren daarom een daling naar de steun van 506,05 punten af te wachten. Daar ligt een mooi instapniveau, maar wacht wel eerst bodemvorming af.
We verwachten het niet, maar bij een slotstand hieronder wordt de neutrale trend neerwaarts verlaten en dient rekening te worden gehouden met een diepere correctie.

Conclusie: Het tweejarige stijgende trendkanaal van de AEX laat een zijwaarts verloop zien. Defensieve lange termijn beleggers met posities in de markt, kunnen blijven zitten, met 506 punten als stoploss.


Timing: Nederlandse beurs korte termijn

De AEX-index heeft met de doorbraak onder de laatste koersbodem rond 533,91 punten de dalende fase gevalideerd. De recente opleving, binnen de neerwaartse fase, heeft hooguit een lagere top opgeleverd.
Het technisch beeld blijft zwak zolang de AEX-index lagere toppen en bodems vormt. Er ligt een eerste steun rond 512,82 punten. De volgende ligt pas op 506,05 punten (de bodem van 20 juli 2015).
Weerstand zien we op 554,34 punten (gevormd op 27 september). Enkel hierboven verbetert het beeld.

Conclusie: Het driemaands trendkanaal van de AEX laat een dalend verloop zien. Beleggers die willen instappen wachten een opwaartse draai af.





Triple Screen Trading (TTS)

Het TTS zoekt naar het moment dat alle (drie) belangrijke trendrichtingen in dezelfde richting wijzen. Voor de AEX beoordeelde ik hierboven de actie (afgelopen negen jaar), de reactie (afgelopen twee jaar) en de korte termijn trend (afgelopen zes maanden). 

In het Triple Screen Trading model wordt schematisch weergegeven hoe het koersverloop van de AEX in drie stukken verdeeld kan worden om een gestructureerde technische beoordeling te kunnen maken.
Ik gebruik TTS om beleggingsbeslissingen voor een lange termijn portefeuille te objectiveren en te ontdoen van gevoel en sentiment.

Screen 1: Actie

De eerste waarneming betreft simpelweg het bepalen van de dominante heersende meerjarige trendrichting (groene lijn).
Bij de AEX is deze dominante (negenjarige) trend opwaarts gericht. De Nederlandse aandelenmarkt zet simpelweg in haar opwaartse fase sinds 2009 steeds twee stappen voorwaarts (de actie) en vervolgens slechts één stap terug (de countertrend). Dit levert een patroon met hogere bodems op.
Deze waarneming bepaalt mijn strategie. Deze is thans voor de AEX positief, dus beschouw ik de Nederlandse beurs als geschikt om in te beleggen.

Screen 2: Reactie:

De tweede beoordeling is te bepalen waar de laatste countertrend (reactie) optreedt.
Op de AEX heeft deze voorgedaan in de vorm van de consolidatie van de afgelopen twee jaar (rode lijnen).
De countertrend is in feite de tussentijdse reactie (één stap terug: countertrend) op de onderliggende hoofdtrend, die dus nog steeds opwaarts is.
Door de countertrend af te wachten kan dus een geschikt instapmoment afgewacht worden om posities op te bouwen. Voor de AEX ligt er een belangrijke steun rond 506 punten.

Screen 3: Timing:

De derde stap betreft de timing van de positie, want pas indien de korte trend (bij de blauwe pijl) breekt, kan de positie ingenomen worden. Deze breakout  voor de AEX is nu nog niet aan de orde, maar zal optreden indien de korte termijn trend opwaarts draait.

Nadat de korte dalende trend is afgebroken, wordt de onderliggende opwaartse hoofdtrend bevestigd.
Voor de timing is dat van belang. Door de korte trend af te wachten, kan een lange termijn belegger dus een geschikt instapmoment afwachten om een positie in de Nederlandse beurs op te bouwen.

Conclusie TTS

Met TTS kan een belegger het risico van te vroeg instappen vermijden. Door af te wachten totdat alle drie trendrichtingen in dezelfde richting wijzen, kan het instapmoment bepaald worden.
Vooralsnog stel ik vast dat de lange (negenjarige) stijgende trend van de AEX intact is, maar dat de middellange en korte trend nog niet op groen staan.
De uitgebreide technische beoordeling van de AEX op basis van de drie timeframes treft u hierboven aan.